Tussenjaar Advies & Inspiratie

Veel jongeren doen het, een tussenjaar nemen. Bijvoorbeeld als je nog niet weet welke vervolgstudie je wilt doen. Het is belangrijk dit tussenjaar nuttig te besteden. Dat doe je door bijvoorbeeld te werken in de branche waar je eventueel een studie in wilt doen. En van je verdiende geld te sparen voor bijvoorbeeld een reis of een auto.

Natuurlijk is reizen ook een goede optie om in een tussenjaar te doen. Want daar leer je echt heel veel van. Bovendien is het een supermooie ervaring om meer van de wereld te zien.

Veel jongeren gaan ook vrijwilligerswerk doen in het buitenland of zijn een jaartje au pair. Genoeg mogelijkheden dus om je tussenjaar nuttig te besteden.

Er zijn grofweg twee manieren om je tussenjaar in te vullen: in Nederland en/of in het buitenland.

In Nederland kan je gaan werken, vrijwilligerswerk doen, een (studiekeuze)programma volgen of een creatief programma volgen.

In het buitenland kan je een high school jaar doen, een taalcursus oppakken, au pair worden, vrijwilligerswerk doen of gewoon gaan reizen.

Een tussenjaar nemen is niet iets wat je op het laatste moment beslist. Het is belangrijk dat het een bewuste keuze is. Een tussenjaar plan je meestal na de afronding van je middelbare school. Je kan ook een tussenjaar nemen als je al aan het studeren bent. Dan is het helemaal belangrijk om het goed te plannen, omdat je ook allerlei financiële dingen moet regelen zoals het stopzetten van je studiefinanciering.

Bij het plannen van een tussenjaar is het goed om met ouders of mentoren te overleggen. Zij kunnen met je meedenken over hoe je het tussenjaar het best kunt invullen.

Je kunt om verschillende redenen een tussenjaar nemen. Een van die redenen is als je na afronding van je middelbare school nog geen studie hebt gevonden die bij jou past. Dan kan je het tussenjaar gebruiken om hier nog eens goed over na te denken, websites en open dagen te bezoeken en zo helder te krijgen wat je wilt.

Een andere reden is dat je graag een jaar wilt reizen. Een tussenjaar is dan een uitgelezen periode om dat te doen — om iets van de wereld te zien of vrijwilligerswerk te doen.

Veel studenten nemen ook een tussenjaar om extra geld te verdienen. Een jaartje werken en daarna weer studeren is ideaal om wat extra geld op je spaarrekening te hebben.

Soms nemen studenten een tussenjaar om even rust te nemen na het eindexamen. Dat kan goed doen.

Ook kan het zijn dat je nog niet voldoet aan toelatingseisen voor een bepaalde studie. Een tussenjaar kan je dan gebruiken om daaraan te werken.

Ja, je kan meerdere keren een tussenjaar nemen. Belangrijk is wel dat je voldoet aan de eisen van de overheid: je bent minimaal 16 jaar en hebt een havo-, vwo- of mbo-diploma (minimaal niveau 2). Ook moet je alles goed regelen, zoals je studiefinanciering.

Maak samen met je ouders een overzicht van inkomsten, kosten en spaargeld. Zo zie je wat je tekortkomt en wat je eventueel nog moet bijverdienen. Ga ook goed na of er subsidies zijn — die bestaan zeker.

Let erop dat je geen studiefinanciering of ov-vergoeding krijgt. Je inkomsten komen dus alleen van werk. Vergeet vaste kosten (zoals scooter of auto) niet mee te nemen.

Dat hangt af van wat je gaat doen. Reizen kost meer dan werken, maar je kunt kosten beperken door bijvoorbeeld als au pair te werken. Houd er rekening mee dat je geen studiefinanciering of ov-vergoeding krijgt, en dat je ouders mogelijk kostgeld vragen.

Je studiebeurs en ov-reisproduct moet je stopzetten via DUO. Doe dit op tijd, anders kunnen er kosten volgen. Vergeet ook niet om je uit te schrijven via Studielink.

Ja, voor sommige reizen kun je een beurs krijgen. De EU geeft bijvoorbeeld subsidie voor vrijwilligerswerk in EU-lidstaten en buurlanden. Ook is er een project van de Europese Unie waarmee je gratis 4 weken door Europa kunt reizen.

Door te werken en maandelijks automatisch geld over te maken naar je spaarrekening. Zo bouw je snel een mooi bedrag op.

Beperk je kosten en vermijd overmatig uitgeven. Laat eventueel je ouders je spaarrekening beheren om te voorkomen dat je geld terugboekt.

Werk in de branche waarin je later wilt werken om ervaring op te doen. Weet je nog niet wat je wilt? Kies dan vooral iets met leuke collega's en voldoende uren.

In Nederland geldt het minimumjeugdloon vanaf 15 jaar, stijgend met je leeftijd. Vanaf 21 jaar geldt het reguliere minimumloon.

Je loon hangt ook af van de CAO van je werkgever. In sommige branches krijg je weekend- of avondtoeslagen. Vraag eventueel hulp aan je ouders om dit te begrijpen.

Ja, dat kan. Bereid dit goed voor: onderzoek waar je heen wilt, welke banen beschikbaar zijn en of je een visum nodig hebt. Het Tussenjaarkenniscentrum biedt hierover meer informatie.

Populaire bijbanen zijn horeca, zorg (zoals thuiszorg) en bezorgdiensten. Ze bieden vaak flexibele tijden en redelijk loon, en zijn makkelijk te vinden.

Ben je op zoek naar een baan? Bedenk eerst wat je wilt doen. In steden is veel aanbod, maar ook lokaal kun je werk vinden in horeca, bezorgdiensten of zorg. Wees duidelijk dat het om een tussenjaar gaat en vraag naar voldoende uren.

Ja, dat mag als je minimaal 16 bent en een havo-, vwo- of mbo-diploma hebt. Zonder diploma ben je nog leerplichtig en kun je geen volledig tussenjaar nemen.

Ja, dat kan. Schrijf je tijdelijk uit via Studielink en stop je studiefinanciering en ov bij DUO. Bespreek dit met je mentor of decaan om goed te plannen hoe je daarna weer instroomt.

Je kunt op het mbo een tussenjaar nemen als je 18 jaar of ouder bent. Tussen 16 en 18 geldt de kwalificatieplicht — je moet een diploma (minimaal mbo niveau 2) behalen voordat je kunt stoppen met leren.

Er zijn veel mogelijkheden voor een tussenjaar in het buitenland. Dit wordt ook door veel organisaties aangeboden. Hier vind je een aantal organisaties en wat ze aanbieden. Je kunt hierbij denken aan vrijwilligerswerk, backpacken, een jaar werken aan jezelf, werken als au pair, highschool, talencursussen en natuurprojecten.

Je kunt kiezen uit een paar maanden, een half jaar of een heel schooljaar naar het buitenland. Superveel mogelijkheden dus.

Een tussenjaar in het buitenland kan je alleen doen, maar er worden ook veel groepsreizen aangeboden. Bijvoorbeeld vrijwilligerswerk in een natuurpark of talencursussen. Er zijn veel organisaties die dit aanbieden.

Op onze website vind je een overzicht van deze organisaties en wat zij aanbieden — inclusief de vanafprijzen.

Reizen in je tussenjaar kan duur zijn, maar dat hoeft niet. Word bijvoorbeeld au pair in Amerika of Australië — zo kun je voor weinig geld veel van de wereld zien. Of ga backpacken en werk tussendoor. Als je vrijwilligerswerk gaat doen, kun je een sponsoractie opzetten.

Een andere manier om te besparen is kiezen voor een goedkoper land. Het verschil tussen Amerika en Indonesië is groot: het leven in Amerika is veel duurder.

Of je een visum nodig hebt, hangt af van het land en de duur van je verblijf. Voor Argentinië heb je pas een visum nodig als je langer dan 90 dagen blijft, maar voor Australië is een visum altijd verplicht.

Wil je meer weten over visumvereisten? Kijk dan op visum.nl.

Heb je een tussenjaar genomen omdat je nog niet weet welke studie je wilt doen? Maak dan opnieuw een lijst van mogelijke studies, bezoek websites van scholen en ga naar open dagen. Je zult merken dat er vanzelf een aantal studies afvallen, waardoor je lijst steeds korter wordt.

Heb je echt moeite met kiezen? Dan kun je altijd een studiekeuzeadviseur inschakelen. En onthoud: een verkeerde keuze bestaat niet. Ook als een studie niet past, heb je ervan geleerd — weten wat je niet wilt, is net zo waardevol als weten wat je wel wilt.

Ja, zolang je internet hebt. Je kunt vanuit het buitenland onderzoek doen, open dagen online bijwonen, en praten met studenten en docenten via video. Het enige nadeel is dat je de school niet fysiek kunt bezoeken.

Ook inschrijven kan online — houd wel de inschrijfdeadline van 1 mei in de gaten.

Voor de meeste studies geldt een inschrijftermijn van 1 mei (mbo, hbo en universiteit). Na die datum mag een school je weigeren. Voor opleidingen met numerus fixus is de deadline 15 januari.

Inschrijven doe je via Studielink, waarvoor je een DigiD nodig hebt.

Dat hangt af van wat je doet in dat jaar. Een tussenjaar waarin je niets hebt gedaan, staat minder goed.

Maar als je hebt gereisd, vrijwilligerswerk hebt gedaan of gewerkt hebt (in binnen- of buitenland), staat dat juist sterk op je CV. Je hebt levenservaring opgedaan, bent zelfstandiger geworden en hebt nieuwe perspectieven ontwikkeld — kwaliteiten die werkgevers waarderen.

Sommige jongeren zijn bang dat ze na een tussenjaar niet meer gemotiveerd zijn om te studeren — ze zijn gewend aan vrijheid en inkomen. Toch blijkt het tegendeel vaak waar.

Een tussenjaar helpt je nadenken over wat je echt wilt. Veel studenten vinden het juist fijn om daarna weer te studeren, vooral omdat ze bewuster hebben gekozen. Die motivatie komt vanzelf terug.